กล้วยหอมทอง

เครือกล้วยหอมทอง

กล้วยหอมทอง เป็นไม้ล้มลุก ปลูกได้ในเขตเมีองร้อน หรือเขตร้อนชื้น ในประเทศไทยปลูกได้ทุกภูมิภาค เมื่อกล้วยสุกมีสีเหลืองทอง กลิ่นหอมรสหวาน
ชื่อสามัญกล้วยหอมทอง Gros Michel
ชื่อวิทยาศาสตร์ (Musa AAAGroup) "Kluai Hom Thong"
อาหารแปรรูปผลิตภัณฑ์ จากกล้วยหอมทองล้นตลาด เช่น เค้กกล้วยหอมทอง นมรสกล้วยหอมทอง  กล้วยกวน กล้วยม้วน กล้วยหอมทอด กล้วยหอมฉาบ, กล้วยหอมผง-พร้อมดื่ม, กล้วยหอมทองละแม, กล้วยหอมทองทอดกรอบ, กล้วยหอมทองแผ่นอบม้วน, กล้วยหอมอบเนย, กระยาสารทกล้วยหอม และกล้วยหอมปรุงรส 

พันธุ์

-กล้วยหอมจัน

ปลีกล้วยหอมทอง

ปลีกล้วยหอมรสชาติขม อร่อยสู้ปลีกล้วยน้ำว้าไม่ได้

การเริ่มแทงปลีของกล้วย จะเริ่มแทงใบธงออกมาก่อน ลักษณะเป็นใบสั้น ก้านอวบใหญ่ชี้ตรงขึ้นเหมือนธง ระยะเวลาผ่านไปกาบปลีกล้วยจะเริ่มบานออกไปเรื่อยๆจนสุดเครือ  ถึงจะเริ่มตัดปลีกล้วยได้ ช่วงเวลาการออกปลีถึงตกเครือกล้วยต้องการน้ำและธาตุอาหารจำนวนมาก

หวีกล้วยหวีสุดท้าย จะมีขนาดเล็กกว่าหวีบน ผลมีขนาดป้อมสั้น เรียกว่า ตีนเต่า 

การปลูกกล้วยหอม

เว้นระยะห่างระหว่างต้นไว้พอสมควรเพื่อให้ต้นโดนแสงอย่างเพียงพอ ต้นที่โตจะมีขนาดเท่่ากัน หากต้นกล้วยได้รับแสงแดดไม่เพียงพอ สะสมธาตุอาหารได้น้อย ผลที่ได้เครือสั้น จำนวนหวีน้อย

ความลึกของหลุม 40-60 เซนติเมตร หรือขึ้นอยู่กับขนาด ความสูงของหน่อกล้วย ถ้าต้นกล้วยสูงมากหลุมต้องลึกไม่งั้นหน่อล้ม แต่ลึกมากเกินไปก็ไม่เหมาะ หากตื้นเกินไปหน่อจะเกิดเร็วและดกมาก

เตรียมปุ๋ยหมักผสมกับดิน เศษใบไม้แห้ง อินทรีย์สารอื่นๆ รองก้นหลุมปลูก เพื่อการระบายน้ำได้ดี และเก็บความชื้นได้นาน วางหน่อกล้วยลง กลบดินไม่ต้องเต็ม พอให้เป็นแอ่งรูปกระทะเพื่อเป็นแอ่งรับน้ำที่โคนต้นไม่ว่าจะเป็นน้ำฝน รากใหม่ของกล้วยจะเจริญออกมาจากด้านในของกาบชั้นนอก และเมื่อแทงออกมาแล้ว มักจะออกมาในแนวนอนมากกว่าแนวดิ่ง

การปลูกกล้วยหอมหน่อใบแคบ

หน่อใบแคบจะมีโคนใหญ่ ปลายเรียว ใบแคบยาวเรียกว่าหน่อใบดาบ ลักษณะหน่อแบบนี้สะสมอาหารและน้ำไว้มากที่ลำต้นแท้และลำต้นเทียม หน่อแบบนี้ไม่จำเป็นต้องตัดใบออกปลูกลงดินได้เลย  เพราะพื้นที่ใบมีน้อย การคายน้ำน้อย กระบวนการสังเคราะห์จึงเกิดน้อยตามไปด้วย ส่งผลให้การสร้างรากใหม่และใบใหม่เกิดขึ้นพร้อมๆกัน

การปลูกกล้วยหอมหน่อใบกว้าง

หน่อใบกว้าง โคนหน่อมักจะลอย รากลอยมองเห็นชัดเจน หน่อจำพวกนี้ขุดง่าย ขุดไปสักสองครั้งก็ได้หรืออาจจะไม่ต้องขุด ก่อนปลูกตัดใบกล้วยที่มีใบสีเขียวออกทุกใบเพื่อลดการที่ต้นนำอาหารมาเลี้ยงใบ เพราะต้องการให้ต้นสร้างรากแต่เพียงอย่างเดียว  เมื่อปลูกไปแล้วเมื่อโตต้นจะสูงมากแต่รากลอย  เมื่อปล่อยไปนานต้นจะล้มหักกลางมักจะไม่ได้กินผลแก่

การปลูกหน่อกล้วยไม่ว่าจะใช้หน่อเล็กหรือใหญ่ระยะเวลาเก็บเกี่ยวจะไม่ต่างกันมากนัก แต่สิ่งที่ควรต้องแน่นคือการเตรียมหลุมปลูกควรใส่อินทรียวัตถุให้สูง  การให้น้ำและระยะการให้น้ำควรสม่ำเสมอ

การตลาด

การซื้อขายหน่อกล้วยเพื่อนำมาปลูกนั้นค่อนข้างหายากเนื่องจากหน่อพันธุ์กล้วยไม่เหมือนพันธุ์ไม้ชนิดอื่น เพราะหน่อกล้วยวางขายโดดๆไม่ได้ใส่ดินหรือในกระถางหรือถุงปลูก หน่อกล้วยจึงมีระยะเวลาจำกัดในการวางขาย ดังนั้นจึงต้องเปลี่ยนรูปแบบการตลาดเช่น การแจกนามบัตร การติดป้ายประกาศ....และฝากหมายเลขเบอร์โทรติดต่อ

ข้อดีของการปลูกกล้วยหอม ราคาดี ผลสุกรสชาติดี ใช้ทำเค้กกล้วยหอมได้ แต่ต้องใช้ไม้ค้ำเครือกล้วย เพราะลำพังลำต้นของเค้าไม่สามารถพยุงเครือกล้วยเองได้ ยิ่งไร่ขนาดใหญ่ยิ่งต้องเตรียมไม้ค้ำจำนวนมาก

กล้วยหอมการส่งขายมีหลายทางเช่น 

ขายผลผลิตเอง

ขายให้สหกรณ์

ขายเพื่อส่งออกญี่ปุ่น ซึ่งมีข้อจำกัดและข้อห้ามค่อนข้างมาก

หน่อกล้วยหอมทอง

การใส่ปุ๋ย

หากเลือกใส่ปุ๋ยคอก ควรใส่ขี้ไก่ จะไม่แนะนำให้ใส่ขี้วัวเพราะจะทำให้เกิดหนอนที่โคนต้น ต้นล้มตาย หากเกิดอาการต้นจะเริ่มเหลือง หากถอนขึ้นมาจะพบหนอนตัวเล็กๆเกาะอยู่และการให้น้ำอย่าให้ขาดเพราะกล้วยต้องการน้ำมาก อย่าให้ดินแห้งแต่ก็ไม่ควรท่วมขัง และควรใส่ปุ๋ยเคมีอีกเล็กน้อยเพื่อความสมบูรณ์ของเครือกล้วย

การแก้ปุ๋ยขี้วัวไม่ให้มีหนอน นำขี้วัวไปหมักให้หมดกลิ่น ความร้อนที่ได้จากการหมักยังทำให้เมล็ดจากหญ้าที่วัวกินไม่งอก

โรคและศัตรู

เชื้อรา เกิดจากความชื้นสูง วิธีแก้ตัดแต่งใบหญ้าให้โปร่ง แดดส่องถึง ใบไหนเป็นเชื้อราให้ตัดออก ไม่จำเป็นต้องตัดทั้งใบ ตัดส่วนที่เป็นราก็พอ และต้องให้น้ำอย่างสม่ำเสมออย่าให้หน้าดินแห้ง  หากขาดน้ำกล้วยจะเกิดอาการคอกิ่ว เครือเล็ก คอหักง่าย 

-โรคใบเหลือง เกิดจากเชื้อแบคทีเรียเข้าทำลายเซลล์จนผนังเซลล์เริ่มอ่อนแอเนื่องจากขาดแคลเซี่ยม ห้ามขุดหน่อในกอนั้นไปปลูกป้องกันโรคระบาด

-การขาดน้ำ สาเหตุเพราะลดน้ำแล้ว น้ำซึมลงไม่ถึงราก เนื่องจากกลบหลุมดินด้วยดินเหนียวน้ำไม่ซึม ขาดอินทรียวัตถุ

-หน่อมีอาการไส้แตก สาเหตุเกิดจากถูกเสียมงัดขึ้นจากดิน ทำให้โคนหน่อข้างในแตก ท่อลำเลียงน้ำและอาหารขาด ส่งขึ้นไปเลี้ยงส่วนบนลำต้นไม่ได้ แก้ไขโดยการขุดหน่อให้ห่างจากโคนต้น กว้างประมาณใบจอบพอที่จะลากดินขึ้นมาได้

-หน่อกล้วยแช่น้ำ สาเหตุเพราะหลุมไม่ซึมน้ำ เป็นดินดาน เหนียว เปรียบหลุมกล้วยกลายเป็นถังน้ำ ปลูกลงไปเหมือนเอาหน่อกล้วยไปแช่น้ำ ยิ่งใส่ปุ๋ยคอกเข้าไปยิ่งเร่งให้เน่า แก้โดยการขุดหลุมให้กว้างยาวเป็นพิเศษ แล้วรดน้ำแต่น้อยๆ บ่อยๆ

-หนอนใบกล้วย จะทำให้ใบกล้วยหัก แก้โดยการตัดส่วนที่หักออกเพราะใบส่วนที่หักสังเคราะห์แสงไม่ได้แล้ว

-โรคตายพราย(Panama disease ) เกิดจากเชื้อรา Fusarium มักเกิดกับต้นกล้วยที่โตมากแล้ว ใบกล้วยแสดงอาการขาวเหลืองซีดที่ใบล่างก่อนจึงลามไปที่ยอด เชื้อแพร่กระจายไปกับน้ำและดินที่มีเชื้ออยู่ ก้านใบพับตก แนบลำต้น ยอดอ่อนกล้วยมีอาการเหมือนถูกน้ำร้อนลวก ยอดกุดไม่โต หากเมื่อติดเชื้อขณะกล้วยออกปลีจะเสียผลผลิตทันที กล้วยจะไม่โตแล้ว แก้ไขโดยการฟันทิ้งแล้วหาพืชชนิดอื่นมาปลูกแทนจนเชื้อราค่อยๆหายไปจึงลงหน่อกล้วยใหม่ พึงควรอุปกรณ์การเกษตรด้วยล้างให้สะอาดก่อนนำไปใช้กออื่นๆ

เชื้อฟิวซาเรียม แพร่กระจายมาจากอเมริกาลาง ปานามา กัวเตมาลา เป็นพื้นที่ปลูกกล้วยส่งบริษัทอเมริกา โรคนี้จึงเรียกอีกอย่างว่า ปานามา ดีซีส มีการพัฒนาให้อยู่รอดได้หลากหลาย แก้ไขด้วยการปลูกพืชหมุนเวียนเพื่อลดปริมาณเชื้อ เกิดขึ้นกับกล้วยได้ทุกระยะ ในช่วงที่มีเครือจะทำให้ไส้ของผลมีลักษณะแข็งเป็นไต เรียกว่า กล้วยกระสือสูบ

-หนอนกอ  ใบล่างต้นกล้วยแห้ง แล้วไม่ตัดสางใบทิ้ง ปล่อยห้อยข้างต้นกล้วย บางส่วนห้อยติดโคนต้นแล้วย่อยสลายที่โคนต้น หรือเกิดจากมูลสัตว์ที่ไม่ได้หมัก เมื่อนำมาใส่โคนต้นเกิดการหมัก แมลงปีกแข็งจึงเข้าวางไข่ ไข่พัฒนาเป็นหนอนแล้วเจาะต้นกล้วยเข้าไปเพื่อหาอาหารและน้ำ

ไม้ค้ำต้นกล้วยหอมทองเพื่อป้องกันลำต้นหกล้ม และควรตรวจดูให้ไม้ค้ำอยู่ในสภาพมั่นคงแข็งแรง (ควรเริ่มค้ำตั้งแต่เครือตัดปรีแล้ว)

กล้วยหอมเป็นกล้วยที่ต้องการน้ำมากที่สุด ฉ่ำน้ำมากที่สุดในบรรดากล้วย อีกทั้งเครือมีน้ำหนักมาก เมื่อตัดเครือจึงต้องใช้ไม้ค้ำ ต้นจะหัก ไม่ว่าสวนจะมีลมแรงหรือไม่ก็ตาม ยิ่งปลูกจำนวนมากเมื่อเห็นปลีกล้วยต้องรีบหาไม้ค้ำไว้รอแล้ว เตรียมไม้ค้ำไว้เยอะๆ

การตัดกล้วยเมื่อกล้วยแก่เต็มที่
เมื่อผลกล้วยแก่ ผลกล้วยต้องลบเหลี่ยมทั้งเครือ ผิวต้องขึ้นนวล  เมื่อสุกจะหวานมากและเนื้อกล้วยฟู โดยเริ่มจากหวีด้านล่างจะเริ่มลบเหลี่ยมก่อนจนถึงหวีบน

กล้วยหอมสุกเต็มที่บ่มด้วยแก๊สก้อน หรือถ่านแก๊ส พวกนี้เป็นสารเอธิลีน หรือถ่านแคลเซียมคาร์ไบด์ ใส่ให้พอเหมาะเพื่อให้ผลกล้วยสุกพร้อมกัน แต่หากใส่มากเกินไปกล้วยจะสุกเร็วเกินไปโดยที่เนื้อข้างในยังแข็งอยู่


การยืดอายุกล้วยสุก
เมื่อกล้วยที่ทานไม่หมด หากปล่อยทิ้งไว้กล้วยจะงอม รสชาติและเนื้อจะไม่อร่อย จึงต้องยืดอายุกล้วยออกไปคือ ห่อกล้วยพลาสติกที่ห่ออาหารห่อละ 1 ผล ม้วนปิดให้สนิททุกด้านแล้วเก็บในตู้เย็นช่องแช่ผัก ปรับอุณหภูมิตู้ให้เย็นปานกลางหรือต่ำ ผลกล้วยก็จะหยุดกระบวนการหายใจและหยุดการเปลี่ยนแป้งเป็นน้ำตาลหรือมีบ้างแต่น้อย  สีเปลือกคล่ำขึ้นเป็นสีน้ำตาล แต่รสชาติของเนื้อยังคงเดิมหรือเปลี่ยนแปลงลงนิดหน่อย

ลำต้นกล้วยหอมทอง กาบลำต้นด้านนอกมีประดำ ด้านในสีเขียวอ่อนและมีเส้นลายสีชมพู